استفاده از روش تاپ دان در پایدارسازی گود

استفاده از روش تاپ دان در پایدارسازی گود

در روش تاپ دان امکان ساخت همزمان بخش رو سازه بالاتر از سطح زمین همراه با پیشروی طبقات زیر زمین و اجرای عملیات گودبرداری وجود دارد.

در روش تاپ دان امکان ساخت همزمان بخش رو سازه بالاتر از سطح زمین همراه با پیشروی طبقات زیر زمین و اجرای عملیات گودبرداری وجود دارد. اصول روش ساخت از بالا به پایین بر این قرار دارد که در ابتدا المان‌های باربر قائمی نصب می‌شود و سیستم سازه نگهبان از تراز طبیعی سطح زمین با استفاده از شمع‌ها و دیوارهای حایل، پیش از انجام هرگونه خاکبرداری، ساخته می‌شود.
اجرای تاپ دان یا ساخت از بالا به پایین

در روش اجرای تاپ دان ( Top-Down Construction) امکان اجرای همزمان طبقات زیر زمین همراه با پیشروی به تراز زیر پی و انجام عملیات خاکبرداری وجود دارد. در روش تاپ دان امکان ساخت همزمان بخش رو سازه بالاتر از سطح زمین همراه با پیشروی طبقات زیر زمین و اجرای عملیات گودبرداری وجود دارد. اصول روش ساخت از بالا به پایین بر این قرار دارد که در ابتدا المان‌های باربر قائمی نصب می‌شود و سیستم سازه نگهبان از تراز طبیعی سطح زمین با استفاده از شمع‌ها و دیوارهای حایل، پیش از انجام هرگونه خاکبرداری، ساخته می‌شود.

سپس یک پوشش درجا ریخته شده (طبقه همکف معلق آینده) با پوشاندن مساحتی که باید حفاری شود، ساخته می‌شود. این کار با دنبال کردن خاکبرداری زیر پوشش درجا ریخته شده تا عمق مورد نیاز انجام می‌پذیرد. این در حالی است که به طور همزمان ساخت روسازه نیز پیش می‌رود. استفاده از این روش خلاقانه در گودبرداری‌های عمیق منجر به شتاب گرفتن زمان بندی اجرای پروژه‌ها در مقایسه با روش‌های متداول موقتی است.

برخلاف روش‌های سنتی، در روش تاپ دان، ابتدا دیوار پیرامونی ساخته می‌شود و معمولاً پی‌های شمعی و ستون‌ها از تراز زمین نصب می‌شود.

دال طبقه همکف نیز ریخته می‌شود و سپس حفاری طبقات زیرزمین با استفاده از یک بازشدگی که داخل دال ایجاد شده است، انجام می‌پذیرد. اساساً در روش ساخت از بالا به پایین نیازمندی به خاکبرداری زیر تراز زمین و ایجاد یک گود را منتفی می‌کند و ساختگاه پروژه برای ساخت از روز اول در دسترس است. این روش به طور قابل توجهی میزان خسارت به سازه‌های هم جوار پروژه که به تغییرشکل و حرکت خاک حساس‌اند را کاهش می‌دهد.

همچنین این روش به طور قابل توجهی سرعت تحویل پروژه به کارفرما را تسریع می‌کند، سبب کاهش استفاده از منابع و همچنین آلودگی شده و منجر به بهره وری در هزینه‌ها می‌شود.

در روش تاپ دان یا ساخت از بالا به پایین (Top-down) می‌توان براساس محاسبات و زمان بندی صحیح، عملیات گودبرداری و ساخت طبقات بالای همکف را بصورت همزمان در دستور کار قرار داد. همچنین، با حذف سازه حائل موقت اجرای سازه معکوس یا تاپ داون می‌تواند سبب صرفه‌جویی در هزینه‌ها شود. امروزه روش تاپ داون به روش‌های فلزی، بتنی پیش‌ساخته (Precast concrete) و مرکب CFT) و ( SRC بصورت هسته فلزی یا پر شده بتنی، طراحی و اجرا می‌گردد که اکثراً از تاپ دان فلزی برای پایدارسازی گود بخاطر کاربرد و مزایای آن استفاده می‌شود.

مراحل اجرای اسکلت فلزی به روش تاپ داون عمدتاً مانند اسکلت بتنی است، با این تفاوت که:

در اسکلت فلزی معمولاً اتصالات ستون‌ها و تیرها به صورت فلنجی یا جوشی است. کوپلینگ در این اسکلت جایی ندارد.

طول گیرداری ستون در شمع توسط خود ستون فلزی تامین می‌شود. برشگیرهایی در انتهای ستون نصب می‌کنند و داخل شمع قرار می‌دهند. به این شکل طول گیرداری ایجاد می‌شود.

در قسمتی که دیوار حائل اجرا می‌شود، برشگیر روی ستون نصب می‌کنند. برشگیرها عمدتاً از پروفیل ناودانی تهیه شده و نقش بسیار مهمی در رفتار یکپارچه و مرکب دیوار با ستون‌های طرفین ایفا می‌کند.

صفحه ستون‌ها در زمان ساخت ستون یا در زمان اتصال به فونداسیون نصب می‌شوند.