میلگرد بستر چیست و چه روش نوینی جایگزین آن شده است؟

میلگرد بستر چیست و چه روش نوینی جایگزین آن شده است؟

یکی از روش‌های تقویت دیوار، استفاده از میلگرد بستر است که از روش‌های مرسوم و سنتی در صنعت ساختمان به حساب می‌آید.

 دیوارهای غیرسازه‌ای ساختمان باید در برابر نیروهای جانبی مهار شوند در غیر این صورت در هنگام زلزله تخریب شده و منجر به خسارات جانی و مالی می‌شوند. یکی از روش‌های تقویت دیوار، استفاده از میلگرد بستر است که از روش‌های مرسوم و سنتی در صنعت ساختمان به حساب می‌آید. تقویت و تسلیح دیوارها به روش‌های مختلفی صورت گرفته و طی سال‌های اخیر فناوری‌های نوین نیز در این زمینه ظهور کرده‌اند.
میلگرد بستر چیست و چه کاربردی دارد؟

طبق تعریف مبحث هشتم مقررات ملی ساختمان، میلگرد بستر شامل یک جفت مفتول طولی تغییرشکل یافته است که مفتول‌های عرضی به صورت نردبانی یا خرپایی به آن جوش داده شده و در ابعاد مناسب برای قرارگیری در درزهای ملات بین ردیف‌های واحدهای بنایی (دیوار آجری، بلوکی و …) نصب می‌شود. میلگرد بستر به صورت تارهای مقاوم کششی داخل ملات و در بین رج‌های دیوار با فواصل مشخص قرار می‌گیرد. وظیفه میلگردهای بستر، مسلح کردن مصالح ترد و شکننده بنایی و یا به عبارتی افزایش مقاومت خمشی صفحه دیوار است.

برای آن که بهتر بدانیم میلگرد بستر چیست نگاهی به نقش آن در تقویت دیوار می‌اندازیم. اجزای غیرسازه‌ای ساختمان (مانند دیوارهای خارجی و داخلی) باید در برابر نیروهای جانبی زلزله و باد به خوبی مهار شوند. روش‌های مهار لرزه‌ای این اجزا باید دارای ویژگی‌های به خصوصی باشند. دیوارهای بلوکی مانند یک دال دو طرفه در توزیع نیروهای وارده عمل می‌کنند.

بنابراین، در هنگام اعمال نیروهای جانبی بر اثر زلزله یا باد، دیوار تحت ممان خمشی در هر دو راستای افقی و قائم قرار می‌گیرد. با توجه به این که مقاومت دیوار جداسازی شده غیرمسلح در راستای افقی بسیار ناچیز است، تسلیح دیوار در راستای افقی امری ضروریست. یکی از روش‌های مسلح کردن دیوار در راستای افقی استفاده از میلگرد بستر است.
وال‌مش چیست و چه تفاوتی با میلگرد بستر دارد؟

وال‌مش راهکاری نوین برای مهار لرزه‌ای دیوارهای غیرسازه‌ای است که از فناوری کامپوزیت سیمانی تسلیح شده با منسوج (FRCM) برگرفته شده است. در این راهکار، نوارهای مش فایبرگلاس روی دیوار قرار گرفته و یک پلاستر سیمانی یا گچی روی آن اجرا می‌شود. ترکیب حاصل یک کامپوزیت توانمند ایجاد می‌کند که دیوار را در برابر لنگر حاصل از نیروی برون صفحه زلزله مستحکم می‌کند. وال‌مش در پیوست ششم استاندارد ۲۸۰۰ به عنوان روش نوین مهار دیوار با استفاده از شبکه الیاف معرفی و جایگزینی نوین و اقتصادی برای سایر روش‌های سنتی مهار دیوار از جمله وال‌پست و میلگرد بستر در نظر گرفته شده است.

در ادامه با توضیح نحوه عملکرد وال‌مش در مهار دیوار می‌بینیم که وال مش چیست و چه تفاوتی با میلگرد بستر دارد. همانطور که پیش‌تر نیز اشاره کردیم، رفتار دیوار در توزیع نیروها و لنگرها به مانند یک دال دوطرفه است و لنگرهای وارد شده به دیوار در دو راستای افقی و قائم توزیع می‌شوند. مقاومت افقی دیوار در برابر لنگرهای خمشی ناچیز است و در صورت عدم تقویت دیوار در این راستا، هنگام زلزله آسیب جدی به آن وارد می‌شود.

با اجرای وال‌مش روی دیوار، رفتار دیوار به دال یک طرفه تغییر شکل داده و تمام لنگرهای خمشی در راستای قائم توزیع می‌شود. با این حال، در آن راستا فشاری به دیوار وارد نمی‌شود چرا که لنگرهای خمشی توسط کامپوزیت وال‌مش تحمل می‌شود نه دیوار. در این شرایط، با توجه به این که نیرویی در راستای افقی توزیع نمی‌شود، نیازی به تقویت دیوار در راستای افقی نیست و محدودیتی در طول و ارتفاع دیوار نداریم.